اینترنت اشیا – INTERNET OF THINGS

شاید این روزها واژه IOT یا اینترنت اشیا زیاد به گوشتان خورده باشد اما معنا و یا کاربرد آن را ندانید. نظریه اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون بیان شده اما تنها حدود دوسال است که به طور جدی در دنیای IT بر روی این مبحث کار می شود و نکته جالب اینجاست که بدانید در حال حاضر  اکثر کسب و کارها در حال حرکت به سمت استفاده وسیع از این تکنولوژی هستند. برای اینکه اطلاعات بیشتری درمورد IOT بدست بیاورید با ما همراه شوید.

اینترنت اشیا (IoT) چیست؟

اصطلاح “اینترنت اشیا” اولین بار توسط کوین اشتون  در سال ۱۹۹۹ در شرکت پروکتر و گمبل  ارائه شد و ایده آن، ایجاد پیوند میان فناوری جدید RFID  و موضوع بسیار داغ اینترنت در زنجیره تأمین شرکت پروکتر و گمبل بود که مورد ‌توجه مدیران اجرایی قرار گرفت. بعدازآن، مرکز MIT Auto-ID چشم‌انداز اینترنت اشیا خود را در سال ۲۰۰۱ ارائه کرد و سپس اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) در طی یک گزارش، این فناوری را در سال ۲۰۰۵ به‌صورت رسمی معرفی نمود.

اینترنت اشیا دیدگاهی نوین در صنعت فناوری اطلاعات است که تمامی مفاهیم فنی، اجتماعی و اقتصادی را شامل می­ شود. در این دیدگاه محصولات، کالاهای مصرفی، خودروها و کامیون‌ها، تجهیزات صنعتی و صنایع (برق، تلفن و …)، حسگرها و دیگر مؤلفه‌ها؛ هر روزه توسط اتصالات اینترنتی و همچنین قابلیت‌های قدرتمند تحلیلی داده‌ها با یکدیگر ترکیب‌شده‌اند تا نحوه کارکرد و زندگی ما را دگرگون کنند. پروژه‌های انجام‌شده در اینترنت اشیا بر اینترنت و اقتصاد، تاثیر بسیار چشمگیری داشته؛ به نحوی که پیش­ بینی ­ها نشان می­دهد تا سال ۲۰۲۵ در حدود ۱۰۰ میلیارد شئ متصل به اینترنت اشیا خواهیم داشت که این اتصالات تأثیر بیش از ۱۱ تریلیون دلاری در اقتصاد جهان دارد.

تعریف اینترنت اشیا

قبل از تعریف اینترنت اشیا، بهتر است که مؤلفه‌های توانمندسازی این فناوری را فهرست کنیم. در یک تعریف ساده، اینترنت اشیا ممکن است به‌عنوان یک شبکه از عناصر فیزیکی که توسط موارد زیر فعال می‌گردد، در نظر گرفته شود:

  حسگرها: جهت جمع‌ آوری اطلاعات

   شناسه‌ها: برای شناسایی منبع داده (به‌عنوان‌مثال، حسگرها و دستگاه‌ها)

   نرم‌افزار: جهت تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها

   اتصال به اینترنت: جهت برقراری ارتباط و اطلاع‌رسانی.

با در نظر گرفتن تمام عناصر ذکرشده در بالا، اینترنت اشیا، شبکه‌ای از اشیا با قابلیت شناسایی واضح عناصر است که به کمک هوش نرم‌افزاری و حسگرها، امکان اتصال از هر مکان به اینترنت را داشته و با استفاده از زیرساخت‌های مخابراتی اینترنت، چیزها یا اشیا را برای تبادل اطلاعات با تولیدکننده، اپراتور و یا سایر دستگاه‌های متصل، توانمند می‌سازد. این فناوری به اشیاب فیزیکی (برای ارائه اطلاعات خاص)، اجازه درک کردن و کنترل از راه دور از طریق اینترنت را می‌دهد و فرصت‌ هایی برای یکپارچه‌سازی بیشتر بین دنیای فیزیکی و سیستم‌های کامپیوتری به وجود آورده که موجب بهبود کارایی، دقت و سود اقتصادی می‌شود. در اینترنت اشیا هر شی با استفاده از سیستم محاسباتیِ طراحی‌شده، به‌طور منحصربه‌فرد شناسایی می‌شود و می‌تواند با زیرساخت‌های موجود در اینترنت همکاری کند.

معماری اینترنت اشیا

اتحادیه بین‌المللی مخابرات، یکی از مراجع جهانی در حوزه ارتباطات، اقدام به طراحی معماری اینترنت اشیا کرده است. این معماری دارای ۴ لایه کاربرد، پشتیبانی، شبکه و دستگاه است که به کمک قابلیت‌های مدیریتی و امنیتی، کاربردهای اینترنت اشیا نظیر شهر هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، ساختمان هوشمند، انرژی هوشمند، صنعت هوشمند، سلامت هوشمند و زندگی هوشمند را تحقق می‏ بخشد.

۱- لایه دستگاه: قابلیت‌های لایه دستگاه را به‌ طور منطقی می‌توان به قابلیت تعامل با شبکه ارتباطی، به خواب رفتن و فعال شدن، جمع‏ آوری اطلاعات و ارتباط با دروازه؛ دسته ‏بندی کرد.

۲- لایه شبکه: این لایه از دو نوع قابلیت تشکیل می‌شود:

قابلیت‌های شبکه: این نوع از قابلیت‌ها، توابع کنترل مربوط به ارتباطات شبکه‌ای را فراهم می‌آورد. نمونه‌هایی از این توابع عبارت است از: توابع دسترسی و کنترل منابع انتقال، مدیریت تحرک، احراز هویت، کنترل دسترسی و حسابرسی.

قابلیت‌های انتقال: تمرکز این قابلیت‌ها روی برقراری ارتباط به‌منظور انتقال داده‌های خاص کاربردها و سرویس‌های اینترنت اشیا و همچنین اطلاعات کنترلی و مدیریتی مرتبط با اینترنت اشیا است.

۳- لایه پشتیبانی کاربرد و سرویس: لایه پشتیبانی کاربرد و سرویس از دو دسته قابلیت زیر تشکیل می‌شود:

قابلیت‌های پشتیبانی عمومی: این قابلیت‌ها، قابلیت‌های مشترکی هستند که می‌توانند توسط کاربردهای مختلف اینترنت اشیا استفاده شوند (به‌طور مثال پردازش داده یا ذخیره داده). این قابلیت‌ها می‌توانند توسط قابلیت‌های خاص استفاده شوند تا قابلیت‌های دیگری را ایجاد کنند.

قابلیت‌های پشتیبانی خاص: این قابلیت‌ها، قابلیت‌های خاصی هستند که نیازمندی‌های کاربردهای متنوع را برطرف می‌کنند. در واقع، این دسته می‌تواند شامل گروه‌های مختلف قابلیت‌ها باشد تا توابع پشتیبان را برای کاربردهای مختلف اینترنت اشیا فراهم آورند.

۴- لایه کاربرد: لایه کاربرد شامل کاربردهای اینترنت اشیا می‌شود. این کاربردها با رابط‌ های باز امکان ارائه سرویس‌های اینترنت اشیا را فراهم می‌کنند.